Kulak zarı tamiri; orta kulak boşluğunu koruyan ve işitmeyi sağlayan kulak zarının patlaması sonucunda yapılan ameliyatın adıdır.

Devamlı kulak zarı belirtileri ve kulak iltihabı çekenler için kulağın temizlenmesi ile uygulanmaya başlanır. Sadece kulak zarı değil kemikçik zincirinin tamiri olarak da anılır. İşitme seviyesini iyileştirmeye yönelik bir operasyondur.

Kulak zarının kulağı dış ortamdan koruyucu ve ses dalgalarını iletici özelliği vardır. Fonksiyonel görevlerinde görülen aksaklıklar, iletişim kaybına yol açar yani kulak zarının delinmesidir.

Kulak zarı tamiri acil müdahale gerektiren hastalarda yapılması uzmanlar tarafından önerilir.

Kulak Zarı Hangi Durumlarda Delinir?

Kulak zarının delinmesi şu durumlara bağlıdır:

• Çeşitli enfeksiyonlar.
• Akıntılar.
• Kulağa sokulan cisimler.
• Kafa kemiği kırıklıkları.
• Aşırı sıkılan tokalar.
• Ani patlama sesleri.
• Dış ortamdan kulağın içerisine giren sıvılar.
• Kulağa alınan darbeler.
• Östaki borusunun fonksiyonel bozuklukları.
• Bazı kulak ameliyatları.
•  

Kulak Zarının Delindiğinin Belirtileri Nelerdir?

Kulak zarının delinmesinin başlıca belirtileri şu şekildedir:

• İltihaplı veya kanlı bir sıvı akması.
• Kulakta çınlama.
• Uğultu.
• İşitmede güçlük.
• Yüz bölgesinde görülen sinir felci.
• Şiddetli baş dönmeleri.
• Kulakta akıntı.

Bu belirtiler sonrasında alanında uzman bir Kulak Burun Boğaz doktoruna muayene olmak gerekir. Otoskop, mikroskop gibi cihazların kontrolünden geçilir. Bu cihazlar işitme kaybının büyüklüğü, şekli, hakkında detaylıca bilgi verir.

 Kulak Zarı Nasıl Korunur?

Kulak zarını korumak için birtakım önlemler alınır:

• Burun içi kemiği eğriliğine sahip olanların şikayetleri arasında bulunan; sinüzit, geniz akıntısı, burun tıkanıklığı gibi rahatsızlıklarda uçak seyahati ve su altı dalışları yapmamaları.
• Yüzme gibi faaliyetler gerçekleştirirken kulağa fazla su kaçmasını önlemek amacıyla eczanelerden tıkaç temin etmek.
• Kulağı temizlemek için pamuklar veya çöpler kullanmamak.
• Kulağın basınç seviyesi ile oynamamak.
• Mukoza temizliği için burnu sümkürmemek.

Kulak Zarı Tamiri Nasıl Yapılır?

Kulak zarı tamirinin yapımı kulak zarındaki deliğe bağlı olarak değişir. Deliğin küçük olması durumunda kendi kendine iyileşme söz konusudur. Bu onarım süresi altı haftadır. Kendi kendine iyileşme gösteremediği ve belirtilerin artması durumunda Kulak Burun Boğaz doktorlarına -kısaltmasıyla KBB- danışılır.

Kulakta aktif olarak bulunan iltihap var ise bunu kurutmakla ameliyatın ilk ayağı tamamlanır. Daha sonrasında anestezi uygulanarak asıl ameliyat gerçekleşir.

Bazı vakalarda aşamalı operasyon gerekir. Bu operasyonlarda önce duyma işinin kolaylaşması için kulak zarı onarılır. İlk operasyonun üstünden minimum dört ay geçtikten sonra kemikçik zincirinin onarımı yapılır.

Doktorun öncülüğü ile birlikte kulak zarı tamiri ameliyatına başvurulur. Bu ameliyatlarda yapay zar kullanılmadan kulağın dokusundan alınan örnekle yapılır.

Temporal Adele Fayası adı verilen kulak arkası kesi ameliyatı ve Perikondrium isimli dış kulak yolundaki kıkırdaktan zarın alınmasıyla ameliyatlar gerçekleştirilir. Bu ameliyatın ismi Timpanoplasti olarak tıp dilinde geçer. Kıkırdaktan alınan zar ile yapılan ameliyatlarda dikiş izi olmaz.

Kulak Zarı Tamiri Ameliyatının Çeşitleri Nelerdir?

Kulak zarı tamirinin ameliyatı üç başlık altında toplanır:

• Miringoplasti: Zardaki deliğin küçük olması durumunda yama yapılarak yapılan küçük bir operasyondur. Lokal anestezi kullanılarak ortalama 15 ile 30 dakika arasında süren bir uygulamadır.
• Timpanoplasti: İlaçlarla iyileşme göstermeyen kronik iltihaplar, kulak zarı çevresinde biriken aşırı doku ve zar deliğinin büyük olması gerekçesiyle yapılan ameliyattır. Bu tip sorunlar kulak içindeki kemikçik zincirlerine de zarar verir. Genel anestezi uygulaması kullanılarak damardan veya dokudan örnekler alınarak zara yerleştirilir. İki ya da üç saat içerisinde tamamlanır.
• Osiküloplasti: Kulak enfeksiyonları ve kulağa alınan darbeler sonucu oluşan hasar üzerine ve kulak içi kemikçiklerinin yıpranmasıyla bu operasyon gerçekleştirilir. Kulaktaki kemikler alınarak bir donörün kemikleri veya protez aletlerin yerleştirmesiyle genel anestezi yönteminin kullanıldığı ameliyat çeşididir.

Yukarıda anlatılan ameliyatların dışında, kulak zarı deliğinin küçük olup kendiliğinden iyileşme göstermediği durumlarda Silastik Metodu adı verilen yöntem uygulanır. Türkiye’de nadir uygulandığı görülen bu yöntemde kulak zarındaki delik, lokal anestezi yöntemi ile kapatılır. Hasta istirahatine gerek görülmez. Başarı oranı yüksektir.

Kulak Zarı Tamiri Ameliyatının Amaçları Nelerdir?

Kulak zarı tamiri ameliyatının amaçları kulak sağlığının sorunlarını gidermek üzere:

• Zar deliğinin onarımı
• Kulak kemikçiklerinin oranımı
• Mevcut olan iltihabın temizlenmesi
• İşitme fonksiyonlarının düzeltilmesi

Kulak Zarı Tamiri Ameliyatı Hangi Riskleri Taşır?

Kulak zarı ameliyatının riskleri oldukça nadir görülse de şu şekildedir:

• Tat alma sinirlerinde oluşabilecek hasar.
• Duyma kayıpları.
• Zar deliğinin kapanmaması.
• Yoğun duyma kaybı.
• Kulak zarındaki anormal büyümeler.
• Pıhtı atma.
• Solunum problemleri.
• Vertigo
• Uygulanan ilaçlara karşı alerjik tepkiler.

Kulak Zarı Tamiri Ameliyatı Hazırlığı İçin Neler Gerekir?

Kulak zarı tamiri ameliyatı için kullanılan ilaçlardan doktoru bilgilendirmek gerekir. Ameliyat esnasında kullanılan herhangi bir ilaç, lateks veya anesteziye olabilecek alerjik durum karşısında doktor bilgilendirilir.

İstenilen durumlarda aç veya tok gelinebilir. Bebekler içinse durum emzirme sıklığının düzenlenmesi ile çözülür.

Ameliyat öncesi doktor kontrolünde verilmiş olan bir ilacın alınması söz konusu ise minimum yudumda su içerek ilaçlar alınmalıdır.

Hissedilen hastalıklı hal ve diğer durumlar karşısında ameliyat ertelenebilir. Öncelikli olan ameliyat değil, sürekli akan iltihabın kurutulmasıdır. İltihap kurutulduktan sonra ameliyat günü ve şekli belirlenir.

Ameliyatın yaş sınırı minimum 12’dir. İşitme kaybı bazı gribal enfeksiyonlara bağlı olarak küçük çocuklarda da görülür.

Kulak Zarı Tamiri Ameliyatı Sonrası Neler Olur?

Kulak zarı tamiri ameliyatından sonra en fazla bir gün olacak şekilde hastanede istirahat edilir.

Kulağın dış etkenlerden zarar görmemesi adına kulak sarılır. Ameliyat dikişleri bir hafta sonra alınır. Dikişler alınsa dahi kulak tamponu kullanılmaya devam edilir. İki hafta sonrasında tüm yaralar iyileşir ve kulak ile zarın uyumu için doktor kontrolleri devam eder. Aşamalı operasyon gerçekleştiğinde iyileşme süresi daha uzundur.

Beş gün içerisinde normal hayata geri dönüş mümkündür. Yoğun burun tıkanıklığı yaşayanlar için ameliyat uygun olmaz.

Ameliyat sonrası verilebilecek kulak damlaları eksiksiz ve doktorun talimatlarına uyarak uygulanır. Damlalar pamuğa dökülür ardından kulak tekrardan kapanır.

Kulaklarda oluşabilecek ağrılar, doluymuş hissi hissetmek, birtakım sesler duymak sürecin seyrinde normaldir. Bu belirtilerin zaman aşımı oldukça kendiliğinden geçtiği görülür.

Kulak Zarı Tamiri Ameliyatı Sonrası Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar Nelerdir?

Kulak zarı tamiri ameliyatından sonra dikkat edilmesi gereken noktalar şu şekilde sıralanır:

• Minimum bir hafta boyunca başı yüksekte tutarak uyumak.
• Hapşırma esnasında ağızı kesinlikle kapatmamak.
• Kulağın basınç dengesini şaşırtacak hareketlerden kaçınmak
• Ağır yükler kaldırılmaması, egzersizlere ara verilmeli.
• Minimum iki ay kulak ile su temas etmemek.
• Dalış sporlarından kaçınmak.
• Uçak yolculuğu yapmamak.
• Hastalardan kaçınmak
• Kulak veya burun tıkanıklıklarını açmamak.
• Lifli gıdalarla beslenmek.
• Öksürmemek.
• Dikişlerin veya kulak arkasının ıslanması durumunda ovalamadan nazik hareketler ile kurulamak.
• Vücutta ateşin artmasına sebep olacak ağrılar olabilir. Doktor kontrolü dışındaki ilaçları kullanmamak son derecede önemlidir.

Kulak Zarı Tamirinin Ameliyatsız Tedavisi Var Mıdır?

Kulak zarı tamirinin ameliyatsız tedavisi kulak zarının delinme ölçütüne bağlıdır. Eğer küçük bir delikse iyileşme kendi kendine görülür. Bu iyileşme süreci altı hafta içerisinde tamamlanır ve kulak zarı tamiri ameliyatsız gerçekleşir.